20 ste dag, vrijdag 14 oktober

Ik zag vanmorgen bij het nalezen dat mijn verslag van gisteren nogal slordig was. Ik zal het vandaag beter proberen te doen.

Ik was vroeg wakker, om half zes. Gisteravond na mijn verslag het boek van Kees van Beijnum uitgelezen. Is uiteindelijk wel een leerzaam boek. Ook wel erg hollands benepen sfeertje dat hij beschrijft.

Niet gezwommen anders zit ik met een natte zwembroek in mijn bagage. Wel nadat ik alles had ingepakt nog de mail gecheckt en gereageerd naar Heidi en Carol.
Om zeven uur stonden Omar Jesus en Jahn voor de deur om me op te halen. We rijden eerst naar rest. Mana om Omar sr. op te pikken. Die zit nog dingen te regelen op kantoor. Wij nemen ondertussen een klein ontbijtje.

Dan in de auto. Voordat we vertrekken, moeten we even stil zijn. Omar sr. spreekt een lang gebed voor een goede dag en behouden reis en thuiskomst. Weer zo'n ervaring die bij ons niet alledaags is.
Het is prachtig weer en de reis verloopt voorspoedig.

In de auto maakt Jahn, die al de hele tijd een beetje nurks doet, ineens een opmerking dat hij weg raakt van god. Ik vraag waarom en we komen weer op een existentiële manier aan de praat. Op de vraag waarom komt niet een duidelijk antwoord. Ik vraag hem daarom wat hij zich daarbij dan voorstelt. Een oude man, maar geen gezicht. Ik probeer uit te leggen dat mijn godsbeeld in de loop van de jaren onder de invloed van veel lezen en het gewone leven drastisch is veranderd. Geen oude man op een wolk, maar een volstrekt abstract iets dat er wel is maar ik weet echt niet hoe en waar. Het "gans andere", waarvan we ons geen voorstelling kunnen maken. Ik vertel hem van de joodse filosofie, dat je god ziet in het gelaat van de ander, ieder ander, en dat dat helemaal klopt met het eerste gebod. Hij kijkt me wat verbaasd aan, als met een soort, daar heb ik nu nog nooit aan gedacht gezicht. Ik leg hem uit dat ik dat ook niet bedacht toen ik 24 was. Hij is er blij mee. Hij valt in slaap.

Ik praat verder met Omar-Jesus een jongen met een natuurlijke nieuwsgierigheid die van alles wil weten. Zijn uitgestelde tentamen bleek over Panamese geschiedenis te gaan. Ik vraag of hij op mij wil oefenen. Zo leer ik ook nog wat van de Panamese geschiedenis. Er komt niet veel uit hij had nog niet geleerd. Hij vertelt dat hij met zijn broer samen veel films kijkt thuis. Ik vraag of hij wel eens leest. Nee dat niet. Ik maak hem duidelijk dat je met een boek veel mooiere fantasieën kunt heben dan met een film waar alles is voorgekauwd. Ik raad hem aan te beginnen met spannende boeken zoals bijvoorbeeld "perfume"van Süsskind. Of Dickens of gewoon Ludlum. Ik heb hem geloof ik wel aan het denekn gezet.

In Panama gaan we eerst naar de mall en de ijszaak van Don Antonio. Hij staat ijs te draaienen we krijgen precies wat ik bedacht heb. Hij regelt twee softijsmachines met twee smaken per machine en vraagt daarvoor een kleine commissie.

Het ijs was straciatella, heerlijk versgedraaid vanilleroomijs en verse chocosaus erover die onmiddellijk bevriest en er dan door wordt gespateld, heerlijk Carol!

We zijn er vlug klaar en gaan vervolgens op het meer toeristische pad. We pikken ondertussen een zus van Omar op die in Panama woont. Jahn, Omar-Jesus en ik op de achterbank. Gelukkig geen kleine auto. Het verkeer in Panama is een ramp. Je staat voortdurend stil en niemand gunt elkaar een meter. Voortdurend hangt iedereen op zijn toeter. De meest spectaculaire overtredingen zie je. Als ik maar eerst ben!

We gaan lunchen bij Don Lee, een franchiseketen die het product van de chinees heeft gestandaardiseerd en op Mc Donaldsachtige manier verkoopt. Ik neem twee kleine loempia's en een zakje gefrituurde wan ton. Niet veel maar wel lekker. We eten met zijn vijven. Het is veel duurder dan in de bedrijven van Omar.

Dan gaan we op weg naar het hotel waar ik die nacht zal slapen. Het afscheid wordt nu concreet. Ik voel wat weemoed opkomen.

Bij het hotel helpen de jongens me met de koffers Ook een porter van het hotel schiet toe. We nemen hartelijk met een hug afscheid in de hal. Jahn gaat nog even mee naar boven. Hij heeft er moeite mee. ik ook. Een stevige hand, een hug en een beetje gestamelde dankwoorden.
Dan is het klaar en ben ik alleen.

Later komt Ricardo Wong, de PUM vertegenwoordiger in Panama, hij gaat me de stad laten zien.
Het wordt een mooie toer waarover ik morgen ga vertellen.Ik ben nu net terug van het geslaagde avondeten met hem en ik ben moe. tot morgen de laatste dag.